فرهنگ لغات زبان مخفی

فرهنگ لغات زبان مخفی

نوشته ی مهدی سمائی

نشر مرکز / 1382/116 رویه / 1200 تومان

***

گفتگویی در باره ی لایی کشی، و این که کاربردش  خوبست یا بد است، مرا به معرفی این کتاب کشاند.

سمائی در مقدمه ی کتاب می گوید:

زبان حافظه ی جامعه است و تصویر حافظه ی هر جامعه در آن جامعه. از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. این حرکت در گروه های مختلف نماد پیدا می کنند.

زبان یک رفتار اجتماعی است . هر جامعه ملزم به رعایت این رفتار است. ناهنجاری های زبان از گروه های اجتماعی وارد زبان می شوند.

گروه هایی چون، جوانان، خلافکاران، کارکنان پیشه های مختلف، ........

در این کتاب فرهنگ مخفی لغات جوانان آمده است. ینی خلافکار اینجا نیست. مگر در شکل  خالی بندی که از خلافکاری وارد زبان پارسی شده، عمومیت یافته و وارد کل زبان شده و فقط در گروه خود نمانده است.

***

ترانه‌های خیام

ترانه‌های خیام

اثر: صادق هدایت

قطع جیبی: 112صفحه

انتشارات پرستو از امیرکبیر –چاپ ششم - 1352

بها: 35 ریال

***

تنها کتابی که در باره شرح رباعیات خیام خوانده ام این کتاب است. در این کتاب در باره خیام شاعر و فیلسوف سخن به میان آمده که بحث خیام شاعرش را در اینجا می‌نویسم.

صادق در آغاز کتاب می‌نویسد:

واژه نامک - فرهنگ واژه های دشوار شاهنامه - نوشین

واژه نامک
(فرهنگ واژه های دشوار شاهنامه)

نویسنده : عبدالحسین نوشین نمونه خوانی : شهاب الدین ارجمندى <><><>

ناشر : معین - تهران

چاپ اول، 1385 شمسى

نوع جلد : سلفون سخت

قطع : رقعی

تعداد صفحه 479

قیمت:7000تومان  

یکی از کتاب هایی است  که هنگام خوانش شاهنامه همراهیم می کند. واژه ها بسیار روان و روشن توضیح داده شده اند. 

در کلاس های دکتر رواقی که بودم ایشان انتقادهایی به این کتاب داشتند که شنیدنی بود. 

گلشن راز

گلشن راز

شیخ محمود شبستری

تصحیح، پیشگفتار و توضیحات: حسین محی‌الدین الهی قمشه‌ای

شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1388

بها: 28000 ریال

***

به نام آن که جان را فکرت آموخت

چراغ دل به نور جان برافروخت

این بیت‌ آشنا را شیخ محمود شبستری یکی از عارفان بلند آوازه ایران قرن هشتم هجری در ابتدای مثنوی پر رمز و راز خود - گلشن راز - سروده است. زادگاه او شبستر و تحصیل و بالندگی علمی ابتدایی وی در شهر تبریز بوده است. پس از آن سفرهایی به مصر و شام و حجاز داشته و همه جا از بزرگان و دانشمندان به نام عصر خود بهره گرفته است. 

گلشن راز در پاسخ به پرسش‌های یکی از عرفای خراسان به نام امیر حسینی هروی سروده شده است. او طی هزار بیت با اشاره به دقیق‌ترین و ظریف‌ترین نکته‌های عرفانی پاسخ‌های پندآموزی به این پرسش‌ها داده است و مجموعه‌ای را پدید آورده است که سال‌های سال کلید و راهنمای جویندگان و عرفای بعدی قرار گرفته است. تفاسیر و شروح مختلفی که بر این منظومه کوتاه و نکته‌آموز نوشته شده شاهد خوبی بر این گفته است.

شکوه ساسانیان

شکوه ساسانیان 

وحید علیرضایی -1355

انتشارات ترفند 

چاپ نخست: اسفند 1389  

176 رویه 

شمارگان: 2000  

فردوسی بزرگ در دیباچه گفتار اندر فراهم آوردن شاهنامه  می گوید:  

بپرسیدشان از کَیان جهان            از آن نامداران و فرخ مهان  

که:«گیتی به آغاز چون داشتند،    که ایدون به ما خوار بگذاشتند؟» 

خواننده کتاب می تواند چگونگی داشتن گیتی را در زمان ساسانیان از دیدگاه   پژوهشگر «وحید علیرضایی» بخواند. 

آن گونه که در نخستین برگ کتاب نوشته این کتاب یک رمان تاریخی نیست و بیشتر به گزارش نویسی می ماند و مرا به یاد درس های تاریخ دوران مدرسه آورد. ناگفته نماند همانند یک رمان بسیار گیراست و خواننده را بی تاب خواندن تا پایان کتاب می کند ،و   تنها در دو نوبت که وقت کتابخوانی یافتم آن را به پایان رسانیدم و بر آنم تا  دوباره و آهسته به موازات کتابهای دیگر بخوانمش و برای وقایع تاریخی آن جدولی بکشم. همزمانی شاهانی ساسانی و امپرطورهای روم  از جدول هایی است که به راحتی می توان از آن بیرون کشید. 

می توان گفت چکیده ی خوبی برای این دوران است . 

کتاب را که به پایان می رسانی احساس خوبی نسبت به موبدان زرتشتی نداری که چگونه در حکومت دخالت می کنند و  اجازه نمی دهند هیچ دینی به جز دین آنها در ایران گسترش بیابد. با تحریک آنها مزدک و مانی و هوادارنشان را می کشند و بارها به ارمنستان که مردمش مسیحی شده بودند می تازند و یهودیان را آزار می دهند .

کتاب خوبی است ، با چند نقشه و جدول بسیار خواندنی تر خواهد شد.

 تارنگار وحید علیرضایی

افسانه خدایان

افسانه خدایان

گردآوردی و ترجمه:

شجاع الدین شفا

نشر دنیای نو

بهار 1383

***

افسانه خدایان یکی از معدود کتابهایی است

که بی مقدمه آغاز می شود. یا شاید نسخه ای که اینجا به چاپ رسیده این گونه است. بهرحال این کتاب در مورد خدایان باستانی یونانی است.  خدایانی که امروزه در جهان بسیاری آن ها را می شناسند. یا حداقل با نام های آنان آشنا هستند. از آنجا که این کتاب گردآوری شده است، در دسته بندی ادبیات ایران آن را جا دادم. چرا که با ترجمه خوب و روان و یک دست آقای شفا، به جرات می توان آن را در زمره ادبیات ایران جای داد و شک ندارم که این  نسخه بسیار خواندنی تر از متن های اصلی هستند. هنگام خواندن کتاب، گویی با آن به هزاران سال پیش، سفر می کنیم. با این که این کتاب می تواند یک مرجع خوب برای آشنایی با افسانه خدایان باشد ولی در لابلای متن، گاه که نه، بلکه بسیار پیش می آید که کتاب از حالت یک کتاب مرجع دور می شود. 

چون این:

"اولین زن زئوس "متیس" یا عقل بود. حاسدان به او گفتند: اگر از این زن صاحب فرزندانی شود، آنان به قدری عاقل خواهند بود که پدر را از تخت خدایی به زیر می کشند.

نادر فاتح دهلی

نام کتاب: نادر فاتح دهلی 

نویسنده: عبدالحسین صنعتی زاده کرمانی 1273 - 1352 

انتشارات: دنیای کتاب    

۵۲۲ صفحه

با خواندن این رمان تاریخی ِ «پدر رمان تاریخی ایران» عبدالحسین صنعتی، احترام خاصی نزد خواننده می یابد.

داستان از بهار سال 1112 هجری ،320 سال پیش آغاز می گردد. نذر پسر بچه ای چهارده ساله داس در دست و کوله علفی در پشت از دره به زیر می آمد، احساس می کند هوا در حال دگرگونیست که رگبار شدید و از پس آن سیلی خانمان برانداز حاصل کشاورزی ایل را با خود می برد. همان گاه ازبک ها به سیاه چادرهای ایل هجوم می برند و به چپاول سیاه چادرها می پردازند هر مرد و زنی که میدیدند اسیر می گرفتند در نیمی از ساعت دیگر اثری از چادر و بهار و قریه باقی نمانده بود آنچه مانده بود و اجساد کشته شدگان را هم سیل با خود برد.  

نیرنگستان

نیرنگستان

اثر: صادق هدایت 

 به انگیزه فروردین و صادق هدایت که همیشه اولین غمباد من است. بعد از نوروز هر سالی...........

نیرنگستان کتابی است در مورد آداب و رسوم و خرافات رایج بین ایرانیان که در طول تاریخ روی هم تلنبار شده و مردم گویی در زیر آن ها مدفون شده اند. این ها چون کارتنک بر دست و پای مردم تنیده شده و رهایی از آن ها حتا اگر میلی به این کار در کسی باشد بسادگی امکان ندارد. این ها در کل و از آن جا که به ندرت می‌توان خوب و بدشان را از هم جدا کرد، در مجموع دست و پا گیر و خفقان آورند.

شاید یکی از مللی که بیشترین حجم این نیرنگها را دارد ایران باشد. چرا که در طی تاریخ اقوام گوناگونی به این‌جا آمده و ضمن فتح کشور در این‌جا مانده و زاد و ولد کرده اند. هر یک از این اقوام با خود هر آنچه را که داشته با خود آورده و در این جا پراکنده اند. آن ها اکنون دیگر ایرانی هستند و این خرافات را هم ما ایرانی می نامیم. 

هدایت به نقل از هگل می گوید:

پیغمبر دزدان

نام اثر: پیغمبر دزدان

گرد آورنده: دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی

ناشر: علم

درباره اثر:

کتاب در مورد شخصی به نام شیخ محمد حسن زید آبادی ملقب به پیغمبر دزدان پرداخته است. نبی السارقین از اهالی زید آباد شهرستان سیرجان در استان کرمان بود و معاصر دوران قاجار بوده و مردی صاحب ذوق - عارف و دارای خطی خوش به شمار می رفت. پیغمبر دزدان در آن اوضاع وانفسای اجتماعی و سیاسی آن دوران ، دزدی و غارت خود را وقف کمک به محرومترین اقشار اجتماع خود نموده ؛ با طنز شیوای خود و با قدرت اجتماعی و سیاسی که در « مدینه النبیِ » خود یعنی زید آباد کسب نموده بود ، ضمن زیر سوال بردن سیاستهای عمال حاکم رژیم در ایالتهای کرمان و فارس عملا انتقاد خود را متوجه افرادی می کرد که در این شرایط کنج خلوتی گزیده بودند و به زعم خود به عباداتی مشغول بوده و خود را از مردم جدا کرده بودند.

دکتر باستانی پاریزی با تحقیق در مورد وی و جمع آوری نامه و ها آثار مرتبط به آن کتاب فوق را گردآوری کرده است.

دکتر باستانی پاریزی در مورد شیخ محمد حسن معروف به پیغمبر دزدان ، در مقدمه کتاب پیامبر دزدان می نویسد:

من نمی گویم که آن عالیجناب هست پیغمبر ، ولی دارد کتاب !

 مطالب بیشتر در مورد کتاب و شخص پیغمبر دزدان را می توانید در اینجا بیابید.

بازی عروس و داماد

بازی عروس و داماد    

مجموعه داستان   

بلقیس سلیمانی   

نشر چشمه  ۱۳۸۶  

۱۰۲ صفحه - ۶۳ داستان کوتاه یا خیلی کوتاه!   

  بلقیس سلیمانی نویسنده ای است که داستان نویسی اش را دیر شروع کرد اما تبدیل شد به یکی از چهره های ادبی مهم همین سالها ی پر اتفاق حاشیه ای که در آن نفس می کشیم . 

خانم سلیمانی در چهارمین دهه ی عمرش آن قدر به مرگ و شوخیهای آن فکر می کند که گاهی  آدم را به این گمان می اندازد در زندگی اش چقدر با ابعاد آن برخورد داشته است .

دیر مغان، چراغی در باد ،پند و پیوند

 نویسنده: میر جلال الدین کزازی -1327

 نام کتابها:

1-دیر مغان  -گزارش بیست غزل حافظ بر پایه زیبا شناسی و باور شناسی 

65000 ریال 

380 ص 

چاپ اول 1375 

چاپ دوم 1389 

2-پند و پیوند-گزارش بیست غزل حافظ بر پایه زیبا شناسی و باور شناسی 

55000 ریال 

261 صفحه  

چاپ اول 1378

چاپ دوم 1389

3-چراغی در باد -گزارش بیست غزل حافظ بر پایه زیبا شناسی و باور شناسی 

50000 ریال 

240 صفحه 

چاپ اول 1389

نشر قطره  

دکتر کزازی در این سه کتاب به شرح غزل های حافظ پرداخته اند. هر کتاب بیست غزل را در بر دارد. روش نگارش این گونه است که ابتدا یک غزل از حافظ را به صورت کامل آورده و سپس بیت به بیت به آن پرداخته اند. ابتدا  شرح کوتاهی از هر بیت نوشته شده ،پس از آن  از دید ادبیات کلاسیک به  «زیبا شناسی» پرداخته شده  و اگر بیت ریشه در باورها داشته است با عنوان  «باور شناسی»   بیت را شرح می دهند و ریشه ها را می کاوند.

این سه جلد را ورقی بزنید تا ببینید تک تک بیت ها هر یک از دید زیبا شناختی چه مقدار جای سخن دارد! 

در دیباچه استاد نوشته اند که پژوهندگانی چون «بهاءالدین خرمشاهی»،« روانشاد حسینعلی هروی» و «رحیم ذوالنور» پیش از این ، نیک به گزارش دیوان خواجه پرداخته اند . و هم چنین بازگو نموده اند ،در این سه جلد ، به دیدگاههای «واژه شناسی » و «سبک شناسی» که دیگران بیشتر به آنها پرداخته اند، پرداخته نشده است.  

پیوندی خواندنی از غزلیات حافظ: آتشی که نمیرد

قابوس نامه

قابوس نامه

نوشته: امیر عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر بن زیار

با تصحیح و مقدمه: امین عبدالمجید بدوی

ناشر: ابن سینا

چاپ: ۱۳۴۲

***

قابوس نامه  یا نصیحت الملوک کتابی است در ۴۴ بخش که در قالب حکایت و گاه با یک چاشنی از شعر نوشته شده است. کتاب را کاووس پسر وشمگیر نوشته است. یکی از انگشت شمار حاکمان ِ دانشمند این دیار، که زمانی بر بخشی از کشور حکم می راند*.  او هفتمین حاکم از سلسله زیاریان بود و کتاب را خطاب به پسرش، گیلانشاه نوشته و برای او فرستاده است. او در این کتاب پور خویش را از آن چه که طی عمرش اندوخته، آگاه می کند.