در ستایش مرگ

                                          

در ستایش مرگ

ژوزه ساراماگو

ترجمه شهریار وقفی پور

نشر مروارید

چاپ سوم

شنیدن نام ژوزه ساراماگو هنجارشکنی را در جهان داستان به یاد می آورد. مردی که جهان زندگی و مرگ را به چالش می کشد. هر بار که به اثری از وی برخورد می کنیم حتما اتفاق غیرمنتظره ای در جهان متن ما را شگفت زده خواهد کرد.

«در ستایش مرگ» رمانی دیگر از ساراماگوی پیش بینی ناشدنی است. البته عنوان اصلی آن «مرگ تعلیقی» نام دارد اما شهریار وقفی پور در ترجمه عنوان زیبایی برگزیده است.

دو فصل اول، آرام بی دغدغه و حتا با نوشتاری روزنامه نگارانه پیش می رود که برای کسانی که «کوری» را خوانده اند غیرقابل تحمل می شود اما وقتی پیش می رویم داستان وارد شگفتی های هیجان انگیزش می شود. ابتدا مرگ خود را از مردم دریغ می کند و احتمال زندگی جاودانه به عنوان موهبتی عام  خوشایند است اما همین امر دولت را به چالش می کشد، مافیاع  تازه ای پدید می آید. کلیسا، سازمان های تدفین، پزشکان، سازمان های بیمه، خانه های سالمندان و هرچه که با مرگ مردم در ارتباط است و از این راه درآمد دارند دچار وضعیت نابسامانی می شوند.

مفاهیم اخلاقی با غیبت مرگ تغییر ماهیت می دهند و …… اما همه ی ماجرا این نیست ماجرای واقعی وقتی است که مرگ (death) [به عمد با حروف کوچک] پا به عرصه ی داستان می گذارد و تبدیل به شخصیت اصلی می شود. وقتی بانو مرگ اشتباهی می کند! این اشتباه در انجام وظیفه ی خدشه ناپذیر مرگ باورکردنی نیست. بانو مرگ باید این اشتباه را جبران کند. حالا هر خواننده ای پس از خواندن این داستان شگفت انگیز می تواند برداشت خودش را از رابطه ی مرگ و قربانی اش داشته باشد.