حماسه داد
حماسه داد
بحثی در محتوای سیاسی شاهنامه فردوسی
فرج‌الله میزانی (ف. م. جوانشیر)
انتشارات فردوس
چاپ اول – 1393
303 صفحه
150000 ریال
***
به دنبال هدیه تولد برای یاری از یاران دبستانی بودم. مدت‌هاست که جز این نمی‌کنم. در کمال ناباوری حماسه داد را دیدم. ذهنم پرواز کرد به روزها که نه، به سال‌های اول بعد از انقلاب و بر آنچه که بر نویسنده‌ی بزرگوار این کتاب برفت.
آن سال‌ها کتاب را خریدم و گم شد. خریدم و گم شد. خریدم و گم شد......
چاپ اول انتشارات فردوس را دیدم و خریدم و قبل از هدیه دادن این بخش از آن را در اینجا آوردم.
کتاب را بخرید. از آن، جز بخش کوچکی را که دوست می‌دارم، نمی نویسم. این کتاب جز نوستالژی برای من چیزی ندارد. بخش زیادی از منطق و باورهای نویسنده دیگر در باورهای من نیست. بی شک خودش هم اگر بود، شاید کتاب را با دیدی دیگر ویراستاری می کرد. ولی ...... کتاب را بخوانید.
***
قیام کاوه
همنام
همنام
جومپا لاهیری
امیر مهدی حقیقت
چاپ چهارم تابستان 1391
نشر ماهی
2000 نسخه
11000 تومان
رمان ساده و عجیبی بود. اول اینکه مطمئن نیستم کسی قبل من این کتاب را اینجا پیشنهاد نکرده باشد ولی مطمئنم که عده ای از دوستانی که اینجا سر می زنند آن را خوانده اند و دوستش داشته اند. پس اگر از کتاب جدا شدم قبلا پوزش. واقع اینکه من از یک رمان قرن بیست و یکمی همچون انتظاری نداشتم. استفاده از یک ساختار روان و آرام، و همچنین یاری جستن از بستر خانواده و مفهوم مهاجرت و فرزند و شرق برای فهماندن یکسری مسائل جدید. زبان انگلیسی توانسته بستری ایجاد کند تا شرقی ها بی واسطه حرفها و نوع نگاهشان را تزریق جامعه یی بکنند که در پذیراییِ فکر و ایده ی جدید خونگرم است. امثال خالد حسینی و لاهیری امروز توانسته اند با سرعتی باور نکردنی در برابر نوشتار به زبان خود و انتظار
ادامه مطلب ...زندگی خواهم کرد
نام کتاب: زندگی خواهم کرد
نویسنده : فریما قباد
انتشارات: آرتامیس
قیمت: 130000 ریال
چاپ نخست: 1392
280 ص
کتاب داستان حال و روز جوانان مبتلا به سرطان را از زبان رایکا، دختری بیست و شش ساله و شخصیت اصلی داستان بیان می کند . سن نویسنده در هنگام حدود سی بوده است بنا بر این حال و روز این دوره جوانان را می شناسد و از زبان خودشان می نویسد. در بسیاری جاها جوان بودن نویسنده کاملا احساس می شود ،با این حال نه تنها نمی توان ایرادی به نویسنده گرفت بلکه جذابیت داستان را دو چندان می کند.
نویسنده می گویدناشرش حتی حاضر به خواندن کتاب نبود و با اصرار زیاد نویسنده حاضر به خواندن برای بررسی قابلیت چاپ شد و خوشش آمد .کتاب برای وایرستاری رفت و از همان برگ نخست ایرادات زیادی به آن گرفته شد . ناشر کتاب را پس گرفت و به دکتر نصرت الله بختورتاش سپرد و دکتر دست به هیچ واژه ای نزده و فرموده بودند " من در برابر این کتاب حرفی ندارم".
در ادامه قسمت کوتاهی از داستان برای آشنایی با نثر نویسنده آمده است:
ادامه مطلب ...
پسته‌ی لال سکوت دندان شکن است
پسته‌ی لال سکوت دندان شکن است
اکبر اکسیر
شعر طنز
چاپ ششم- 1391 – انتشارات مروارید
100 رویه – 44000 ریال
***
از آجیل سفره‌ی عید
چند پسته‌ی لال مانده است
آنها که لب گشودند، خورده شدند
آنها که لال مانده‌اند، می‌شکنند
دندانساز راست می‌گفت:
پسته‌ی لال، سکوت دندان شکن است!
مدت‌ها بود که این شعر و نیز اشعار طنز زیادی را در اینترنت می‌دیدم که نام حسین پناهی را یدک می‌کشید. تا چند روز پیش که روبروی دانشگاه کتابی با نام "پسته‌ی لال ........" را دیدم که نام اکبر اکسیر به عنوان صاحب اثر روی آن بود. بعد از خریدن و خواندنش هر چه بیشتر به این باور رسیدم که چقدر ما بی شناخت و بی مداقه و بی اختیار هر آنچه که در اینترنت می‌بینیم را کپی، پیست می‌کنیم. تازه وقتی می‌گویم ما، منظورم کسانی است که بالاخره کامپیوتری دارند و پشت آن می‌نشینند و با آن کار می‌کنند. که بنا بر آماری این ما، در یک در صد بالای جامعه‌ی جهانی، جا خوش کرده است. وای به حال نود و نه درصد بقیه.
ادامه مطلب ...
شاهنامه و فمینیسم
شاهنامه و فمینیسم
مهری تلخابی
انتشارات ترفند
چاپ دوم
2200 تومان
نویسنده با بررسی زنان شاهنامه از دیدگاه فمینیسم ، آنچه که در ذهنیت عام نسبت به زنان می گذرد را به چالش کشانده و نظرات دیگری را برجسته می نمایاند.
فمینیسم بر این نظر است که تا زمانی که زنان خود را به چشم یک ماده ببینند جامعه نیز آنها را ماده می بیند ، وجودی که زیبایی و فرزند زایی اش بیشتر از این که یک انسان است، مورد توجه قرار داشته است.
پیش از آغاز بحث بر سر زنان شاهنامه باید بدانیم از گذشتگان و شاهنامه انتظار امروزین داشتن ، نادانی است. در این کتاب زنان شاهنامه از دید فمینیسم به سه دسته سپید و خاکستری و سیاه تقسیم می شوند.
زنان سپید : چنان زندگی می کنند که مردان از آنها انتظار دارند مانند ارنواز و شهرناز و سیندخت، ماه آفرید ، سهی ، سرو ، آزاده
زنان خاکستری :نه فرشته اند نه شیطان، مانند رودابه و تهمینه و گردآفرید و سودابه و منیژه، کتایون و..
زنان سیاه : زنان شیطان صفت مانند زنان جادو
به عنوان نمونه کوتاه نوشتی از بررسی نگاه فیمینیسم به تهمینه در اینجا آورده می شود.
تهمینه:
نامه به پدر
نامه به پدر
فرانتس کافکا
چاپ اول، 106 رویه، انتشارات خوارزمی، 1355، 3300 نسخه، 126 ریال.
برگردان: فرامرز بهزاد
***
این کتاب حدود سی و هشت سال در کتاب‌خانه‌ی من خاک خورد. چرا؟ عرض می‌کنم.
می‌دانستم فرانتس از پدرش دل خوشی ندارد. کابوس این پدر در تمام عمر رهایش نکرد. کتاب را همان وقت‌ها به همین بهانه خریدم. همین که دیدم با "پدر بسیار عزیزم" آغاز شده، آن را به کناری نهاده و عطای خواندن را به لقایش بخشیدم.
آن روزها نمی‌دانستم که کافکا از روحیه طنز بسیار بالایی برخوردار است و این جمله، جز طنز نیست. که اگر می‌دانستم حتمن به خواندن ادامه می‌دادم. ولی با دیدن آن چنین به نظرم رسید که کسانی که در باره‌ی کتاب نوشته‌اند در اشتباه بوده‌اند و مرا نمی‌توانند وادار به خواندن این کتاب بکنند.
ولی چند روز پیش بی نگاهی به "پدر بسیار عزیزم"، این کار را کردم و کتاب را به دست گرفتم و دیدم و شناختم. یکی از خبیث‌ترین پدرانی که می‌توان دید و شناخت و درباره‌اش حرف زد.
کافکا این کتاب را در محل کارش که یک دفتر حقوقی بود تایپ کرد. سپس به مادرش دارد که به پدر بدهد. مادر بعد از خواندن آن، این کار را صلاح ندید و کتاب را به او برگرداند. خوشبختانه "نامه به پدر" از سوزانده شدن آثار منتشر نشده‌ی کافکا جان سالم به در برد.
همیشه چیزی را خوانده بودم، یا شنیده بودم. اینکه کتاب زن و مرد ندارد. ینی می‌دانید؟ کتابی را ندیده بودم که برای زنان بیشتر از مردان و یا بالعکس موثرتر باشد. جز کتابی که روزی وارد قفسه‌ی کتاب‌هایم شد و دیدم که بیشتر به کار خانم ها می‌آید تا آقایان. به نام "روانکاوی دختران".
ولی بعد از خواندن نامه به پدر این را دیدم. نامه به پدر شاید، شاید، شاید، به کار مادرانی بیاید که رابطه‌ی شوهر و پسرش را دیگرگونه بیابد و با خواندن آن احتمالن بتواند کمکی به حل این دگرگونگی بکند. البته اگر توان دیدن این دگرگونگی را داشته باشد و خود به شکلی دامن به تخریب هر چه بیشتر رابطه این‌دو نکند. وگرنه، این کتاب را باید ابتدا پدرانی که پسر دارند بخوانند، و آن‌گاه پسران. به ویژه پسرانی که به نوعی از پدر می‌ترسند و چه بسا از این ترس به دامان مادر پناه ببرند. پناهی که شوربختانه در بسیاری از مواقع کمکی به اصل قضیه نمی‌کند و صرفن مسکنی است که به نوعی به بدن پسر ترزیق می‌شود و چه بسا، بسیار مادرانی که در این میان حق را به شوهران بدهند.
ای‌کاش این کتاب را در همان تاریخی که خریدم خوانده بودم.
برگردان خوب فرامرز بهزاد، جز در یکی دو مورد، کتاب را خواندنی کرده است.
برای گرامی داشت یاد و خاطره‌ی فرانتس، من نیز این متن را ننوشته، تایپ کردم.
امیدوارم پدران و پسرانی که از این درگاه می‌گذرند، خود را موظف به خواندن آن بکنند. خواندن متن من نه. خواندن "نامه به پدر" را عرض می‌کنم.
همین.
خیام و فردوسی
خیام و فردوسی
دکتر محمد علی اسلامی ندوشن
سال انتشار:1346
«در زمان ما خیام سرایندۀ بی اعتباری دنیا و هوادار اغتنام وقت شناخته شده است، لیکن ابیاتی که بر زبان خیام جاری شده (حتی اگر رباعیات منسوب به او را بر آنها بیفزاییم) باز تعداد آنها به مراتب کمتر خواهد بود از ابیاتی که در همین زمینه، در سراسر شاهنامه پراکنده است.»
ده رمان برتر تاریخ ادبیات به انتخاب منتقدین روزنامۀ تلگراف
این لیست قطعاً نمی تونه ملاک باشه، اما خوبیش اینه که یه تعداد رمان خوب رو بهمون معرفی می کنه:
1. فلش من - جرج مک دونالد فریزر
2. جنگ و صلح - لئو تولستوی
3. استاد و فرمانده - پاتریک اوبرایان
4. ایوانهو - والتر اسکات
5. وراث - ویلیام گولدینگ
6. گل آبی - پنه لوپه فیتزجرالد
7. احیاء - رز ترمین
8. نو زایش - پت پارکر
9. دختری با گوشواره های مروارید - تریسی شوالیه
10. وولف هال - هیلاری منتل
من فقط چهار تاشونو خوندم! نمی دونم بقیه رو میشه گیر آورد یا نه، اما شنبه که برم انقلاب دنبالشون می گردم.
سیرک دکتر دو لیتل
نام کتاب: سیرک دکتر دولیتل (داستان های 6)
نویسنده: هیولا فتینگ
مترجم: محمد قصّاع
نشر: محراب قلم، 1386
380صفحه
یک دکتر متخصص و مشهوردر غرب عاشق حیوانات است و برای آسایش آن ها هر کاری می کند. دکتر دو لیتل کارش را در غرب رها می کند و با حیوانات هم نشین می شود. او زبان حیوانات را می فهمد و با آن ها به زبان خودشان صحبت می کند. این دکتر خوشقلب با همه خوبی هایش از مفهوم پول چیزی نمی فهمد. توتو، جغد حسابدار و دب دب، اردک خانه دار هم نمی توانند معنی پول را به او بفهمانند. پول برای او یعنی وسیله ای برای آسایش و آرامش حیوانات. دکتر حاضر می شود سوفی، فک اهل آلاسکا را به کشورش فراری بدهد و بعد هم به اتهام قتل زنش دستگیر و زندانی شود. او انجمن اسب های پیر را راه می اندازد. روباه ها را از دست سگ های شکارچی توی جیب و لباسش پنهان می کند.
دکتر جان دولیتل مردی راستگو و مهربان است و همه دوستش دارند فقط، فاتیما زن متقلب مارباز و براون دارو فروش دروغگو، او را دوست ندارند و کینه اش را به دل می گیرند.
دکتر برای به دست آورن پول و پرداختن بدهی اش وارد سیرک بلوسام می شود فقط برای مدتی کوتاه اما، وضعیت ناگوار زندگی حیوانات و ماجراهای بعدی باعث می شود او در سیرک بماند و بعدتر بازیگران سیرک او را به عنوان مدیر سیرک انتخاب کنند. دکتر بهترین نمایش ها را با حیواناتش ترتیب می دهد. از نظر او «ما در نمایش حیوانات، به حضور انسان ها ومربی نیاز نداریم. هرکول و هاپ و بندبازها فرق می کنند. آن نمایش ها مال انسان هاست، جایی که بازیگران انسانی مهم اند. اما در تماشای یک مرد احمق که با شلاق شیری را به انجام کارهای ساده وامی دارد، چه لطف و لذتی هست؟ به نظر می رسد که مردم فکر می کنند حیوانات فکر ندارند. اگر جانوران را به حال خودشان بگذاریم می توانند نمایش های بهتری را اجرا کنند. اما قبل از آن، باید به آن ها بگوییم که انسان های تماشاگر از چه چیزهاییی خوششان می آید؛ به خصوص حرکت ها و نمایش های خنده دار و مضحک. حس طنز جانوران از انسان ها خیلی بیش تر و قوی تر است؛اما انسان ها احمق تر از آن اند که بتوانند حرکات خنده آور جانوران را که برای سرگرمی همدیگر انجام می دهند، درک کنند و بفهمند. در اغلب موارد، من باید سطح کار حیوان ها را تا سطح فهم انسان ها پایین بیاورم تا شیوه ی طنز و شوخی هایشان را ضعیف و ساده بکنند. در غیر این صورت، مردم شاید معنی حرکت های آن ها را نفهمند.» صص 377 ـ 379.
درخت شاهنامه
نام کتاب: درخت شاهنامه
نویسنده: دکتر مهدخت پورخالقی چترودی
نشر: به نشر- انتشارات آستان قدس
196 صفحه
در این کتاب پس از بررسی ارزشهای فرهنگی و نمادین درخت در شاهنامه ، از ابتدای شاهنامه شروع می کند و درختان شاهنامه را بیرون کشیده و با شرحی بر آن و آوردن بیت های شاهد ، به شرح شخصیت ها در قالب درخت می پردازد.
گویا شاهنامه پر از درختانی است که کاشته می شوند به بار می نشینند و عمرشان به پایان میرسد. درختانی که برخی بارشان مهر و برخی کین، برخی خرد و برخی معرفت و یا درخت کوتاه عمر خوانده می شوند .
خلاصه ای از نام درختان را با هم می خوانیم:
آدم، درخت اندیشه و کردار
ابو منصور، درخت سخاوت
کیومرث درخت نخستین
فریدون ، کیانی درخت
.
.
.
سیندخت ، درخت معرفت
.
فرنگیس، درخت خرد
افراسیاب درخت تلخ
.
.
و در پایان یزدگرد، درخت گفتار نیک و کردار نیک
ادامه مطلب ...
داستان مینا و پلنگ
داستان مینا و پلنگ از داستان های روستای کندلوس است که همه آن را می دانند و خانه ای هم به نشانی خانه مینا در آن روستا وجود دارد .
در سفری که دو سال پیش به آنجا رفتیم در این باره شنیدم ولی وقت اجازه نداد سری به آن خانه بزنیم.
داستانی است بسیار شنیدنی از رابطه عاطفی میان دختری به نام مینا و حیوانی وحشی از دید ما به نام پلنگ.
این داستان نشان می دهد انسان و ها و حیوان ها چه آسان می توانند با هم زندگی کنند و مراقی یکدیگر باشند.
روایتهایی از این داستان را می توانید در پیوندهای زیر بخوانید.
گزارش نمایشنامه در جشنواره رادیویی