فستیوالی برای عاشقان کتاب

عنوان کتاب: برادران جمال زاده
نویسنده: احمد اخوّت
چاپ اول: 1381 چاپ دوم: 1382 نشر افق
216 صفحه
1700 تومان

این بار هم گردش روزگار و دور فلک و البتّه خواست خودم بر آن رقم خورد که نویسنده‌ی دیگری ار از دیار نصف جهان به بهانه‌ی مجموعه داستان «برادران جمال‌زاده» خدمتتان معرّفی کنم؛ جناب «احمد اخوّت». من با کتاب «تا روشنایی بنویس» با ایشان آشنا شدم. حوزه‌ی فعّالیت این نویسنده بیشتر پژوهش در حوزه‌ی ادبیات است، با دستی بر آتش ترجمه. موضوعات جالب و بکری که اخوّت برای پرداختن انتخابشان می‌کند زوایای تاریک و مغفول‌مانده‌ی دنیای ادبیات را آشکار می‌کنند. کتاب‌های «کتاب من و دیگری»، «ای نامه» و همان «تا روشنایی بنویس» از دیگر کتاب‌های اخوّت در زمینه‌ی پژوهش‌های ادبی است که به نظرم نمی‌شود معرّفی‌شان نکرد. نثر ایشان در مقالاتشان بسیار دلچسب است. از این نظر همیشه به حال شاگردان آقای اخوّت موقع آموختن غبطه می‌خورم. 

شاه کلید - اصالت داستان

عنوان کتاب: شاه کلید
نویسنده: جعفر مدرّس صادقی
چاپ اول: 1378 چاپ چهارم: 1385 نشر مرکز
196 صفحه
2350 تومان

     «جعفر مدرّس صادقی» را بیشتر با کتاب «گاوخونی» می شناسند. این نویسنده ی اصفهانی متولد 1333 است. زیاد اهل مصاحبه کردن نیست. تا امروز چندین رمان، مجموعه داستان و کتابی با نام «اندر آداب نوشتار» با موضوع نکته های ویرایشی و رسم الخط منتشر کرده است. ویراستاری متون نثر کهن مثل «تاریخ بیهقی»، «مقالات شمس» و ... را هم به عهده داشته است. ترجمه هم از دیگر زمینه های فعّالیت ایشان است.

     «شاه کلید» در واقع اعتراف نامه ای خیالی از شخصیتی است که به قتل «میرمحمّد ملکوتی» متّهم شده است (یا دست کم اطّلاعاتی در این باره دارد.) این اعتراف نامه از همان ابتدا رنگ و بوی داستان به خود می گیرد و خواننده در طول خواندنِ اثر توجّه چندانی به وجهِ اعترافی ماجرا نخواهد داشت.
     داستان تا نیمه های خود در فضایی واقع گرا با پس زمینه ای از وقایع انقلاب سال 57 و فضای بعد از انقلاب پیش می رود، تا این که در چرخشی شگفت انگیز که در بعضی آثار دیگر این نویسنده هم قابل ردیابی است، راوی داستان وجه واقع گرایی را کنار می گذارد و وارد فضایی ذهنی می شود. در هم تنیدگی های مکانی، زمانی، وقایع و شخصیت های داستان هم تا پایان اثر مخاطب را رها نمی کند.
     این چرخش و وارد کردن راوی به فضاهای ذهنی از بزرگترین امتیازهای این کتاب است. مدرّس صادقی همانطور که در معدود مصاحبه هایش اشاره کرده است تنها و تنها به خود «داستان» و «ادبیات» توجّه دارد.
     با این که ممکن است مضامین برخی از کتاب های این نویسنده و «شاه کلید» نسبتن حسّاس و به اصطلاح «عبور از خطّ قرمز» به نظر بیاید، امّا ماهیت ادبیاتی و اصالت داستانی اثر کاملن روشن است. این عامل در کنار عوامل دیگر او را به عنوان یکی از بهترین داستان نویس های این سالهای ایران به جامعه ی منتقدین، اهالی کتاب و ادبیات معرّفی کرده است.
     نکته ای که شاید در مورد همین کتاب شاه کلید جالب باشد این است که طرح روی جلد آن اثر مرحوم «مهدی سحابی» است؛ مترجم بسیاری از آثار گرانبهای ادبیات فرانسه از جمله «در جستجوی زمان از دست رفته» از مارسل پروست.

از ریشه تا همیشه

از ریشه تا همیشه 

گزیده ای از سروده های اردلان سرفراز 

ویرایش افشین سرفراز 

چاپ هفتم 

تابستان 1384 

3000 نسخه 

نشر ورجاوند 

قیمت 5300 تومان 

بی شک اکثر خاطرات و اتفاقات گذشته در ذهن تک تک ما با هنر به ثبت رسیده. هنرهای دلخواه و شیرینی که همیشه ذهن خلاق و درگیر ما را انسجام بخشیده و به یک سوی مشخص سوق داده است. از این هنرها می توان فیلم بخصوص یا نقاشی و موسیقی بخصوص را یاد کرد. 

همچون آواها و فولکلور های سنتی و قدیمی، ترانه ها و اشعارِ جاری در بین ملودی، نقشی غیر قابل انکار در به یاد سپاری کاری، چیزی، جایی و یا شخصی دارند. مثلا شما با خواندن قطعه شعری از رهی معیری به یاد موسیقی دلنوازی می افتید که در فلان محل و همراه فلان شخص به یاد سپرده اید. 

گشودن کتاب مشکی-خاکستریِ "از ریشه تا همیشه" نیز ایرانیان و موسیقی دوستان را یاد کارهای قدیمی و عجینی می اندازد که هرکدام از ما روزگاری را با آنها گذرانده ایم. با آنها گذشته ایم و از آنها نگذشته ایم. من نیز به شخصه وقتی سال پیش کتاب بدستم رسید و از دیدن نام ترانه سرای روی کتاب شاخ در آوردم، زودی بازش کردم و به همان زودی، ترانه ای دامن گیر را یافتم که شاید هیچ وقت دنبال ترانه سرایش نبودم و یا اگر بودم منبعی را برای چنین گشتنی نمی شناختم. یادآوری این نکته بجا می نماید که همین تکه پاره میراث های به دست رسیده هم یادگاری ست از دورانِ یکی به نعل و یکی به میخ که در خاطر ما ناچاران به دوران آزادی نام یافته و شناخته می شود و امروزه روز دست به دامان خداییم که چنین وزیری را مرحمت نماید ( از حق نگذریم که تاریخ خوانان و جغرافی دانان انگار مماشات را کمی بهتر درک کرده اند تا فیلسوفان و مهندسان و تفکیکیان و شیره مالیدن را مدرنتر می دانند و بقول زیباکلامِ خوش گفتار، گزینه ی دیگری روی میز نیست اما پرنده را بسنده نشاید!) 

بعد از خواندن و جویدن این کار بود که ویلان و سیلان کتابفروشی های پایِ تخت(!) شدم و امید به یافتن کاری دیگر که شاید در همان دوران، از زیر تیغ، تکه پاره گذشته و حیاتی انگار در شریان نمود دارد. اول کاری از مسعود فردمنش یافتم و سپس و پس از چندی کاری از قمیشی که چندان سلامت نبود و منِ نابالغ خود چند غلط از آن یافتم و گریه بر احوالِ خویشتنِ امیدوار! ایرج خان جنتی عطایی و شهیار قنبری و سالِ صفر همین سرفراز خان را یافتم و خواندم و کشفی بزرگ لابد کردمی و سعی در دور نگه داشتن ایشان از چشم مراقبان و مدافعان و مشایعان و مبالغان و ...! 

عزیز ترین کاری که درین اجمال یافتم را برایتان می گذارم و حکما خود ادامه خواهید داد و دست درد و تایپ دو انگشتی مرا بر این اندک خواهید بخشید : 

از دست عزیزان چه بگویم، گله ای نیست 

گر هم گله ای هست دگر حوصله ای نیست 

سر گرم به خود زخم زدن در همه عمرم   

هرلحظه جز این دستِ مرا مشغله ای نیست 

دیریست که از خانه خرابانِ جهانم 

بر سقف فرو ریخته ام، چلچله ای نیست، چلچله ای نیست 

 و ... 

همین!

نان آن سالها - اندر خم!

نان آن سالها 

هاینریش بل 

برگردان دکتر محمد ظروفی 

چاپ اول 1389 

نشر جامی 

شمارگان 2200 

قیمت 2800 تومان 

103 صفحه 

کسادی بازار کتابخوانیِ اعضای محترم این شبهه را در ذهن ایجاد می کند که نومیدی مسبب کتابخوانی می شود! یا شایدم ادامه ی معرفی را گذاشته ایم برای بعد از معرفی وزیر ارشاد جدید!!! ما ملت هم ... امید چیز خوبی ست! حتمن! 

" کافه پیانو " را گذشته از عقاید سیاسی نویسنده و مزخرفات موجود در فضای بیمار سیاسی مان خواندم. آخراش تازه داشت گره ایجاد میکرد و تازه داشتم مجاب می شدم که به عنوان کار خواندنی ازش یاد کنم که طبعا تمام شد! به نظر نه آن گنده کردن ها و پرفروش بودن ها جالب توجه بود و نه این لهیدگی... عمر بس کوتاه است.  

بعد خواستم "روز خرگوش" خانم سلیمانی را بنویسم و معرفی کنم که دیدم استاد پیش از من درباره اش نوشته و خداییش چیزی بیش از آنچه وی نگاشته بود در چنته نداشتم و تکرار نشاید! تنها اسم کار بود که تا آخر داستان کشید و خواننده را پای کار معطل نگه داشت. 

"بل" را هم، همه با "عقاید یک دلقک" می شناسیم و رندی کلمات و باتلاق ها و عباراتی بس نزدیک و ملموس! خلط بحرانِ مذهب و زندگی و جنگ و " پدران و پسران" ایوان تورگنیف و آن کار و فاصله و تمدن و سرعت و ماندگی! خدای ایجاد تصمیمات یکجا و ایستادن و در فکر فرو رفتن. استاد میخکوب کردن خواننده و جمله های صد بار تکرار شونده و کتابهایی که انگار رمان نیستند، بل کتابهای درسی یی هستند که هی بایست مرور شوند. کیست آن ایرانی یی که " عقاید یک دلقک " را خوانده باشد و نخواهد باز هم بخواند و نخوانده باشد. 

سوال: چرا بل در ایران اینقدر طرفدار دارد؟! سامرست موام چرا ندارد؟! چرا کازانتزاکیس اینقدر در ایران خواننده دارد؟ بورخس چرا؟ ساراماگو و بکت و اورول چرا؟ شما هر چقدر هم براتیگان بخوانی و مارکز و آلنده باز هم می آیی و بیخ گلوی کافکا و کامو را می  چسبی؟ باز هم "هنرمند گرسنگی" را میخوانی و "پشت در قانون را"! چرا؟! " زوربای یونانی" چرا برای ما شیرین تر از " گتسبی بزرگ " می نماید؟! 

شاید من دارم بزرگ نمایی می کنم! 

اما ... اما همه این ها نشات گرفته از یک حس درونی و یک عصیان و یک نسیان درونی در ماست که هی سعی می کنیم سر پوش روش بگذاریم یا شایدم موکول می کنیم به آینده یی که ....! 

" گونتر گراس" در ایران سر یک قضیه مضحک معروف شد... 

ناکام ماندن بزرگانی همچون " گوهر مراد" و " هوشنگ گلشیری " را نمی فهمم. وقتی کاری مثل " آینه های دردار " پنج بار چاپ می شود و " بامداد خمار" ...! چه ملاکی در ما جریان دارد که کاری حکم " کافه پیانو " شدن را می گیرد و کاری " سلوک "؟ کاری می شود " روی ماه خداوند را ببوس " و کاری می شود " سالهای ابری" ؟ " هم خونه " و " بوف کور " و  "رکسانا" و " خواب زمستانی " و " اتحادیه ابلهان " و " بانوی لیل " چطور در نگاه ما تفسیر می شوند؟! 

حتمن من نمی دانم! 

نان آن سالها مخلوطی ست از فقر گذشته و درنگ و نخواستن و شروع و تازه و کار و انسانیت. پر است از عقاید یک دلقک. نمی دانم کدام را زود تر نوشته. این بار این مرد داستان ست که می گریزد و پناه و مامنی جدید می یابد. مرد داستان دارای عقبه یی فقیر ست. اما این بار هم نادیده گرفته شدن ها صرفا بخاطر شخص نیست و دخیلی جات هستند که کار را به گند می کشند! صرف اینکه او او را می بیند و می خواهدش، ملاک نیست. شخص است که اهم است... شخص است که خسته است و این شوکی بیش نیست. چه بسا که زمان تغییر را نشان بدهد و غول ساخته شده ای که همان قبلی ست. کتابی که خوب دورانش را به تصویر کشیده با اینکه کم صفحه است و مثل " وداع با اسلحه " خسته ام نکرد. در اوج و تمام!

فهیمه رحیمی درگذشت

فهیمه رحیمی
1331-1392

فهیمه رحیمی مشهور به دانیل استیل ایران امروز صبح -بیست و هشتم خردادماه- درگذشت.

من این اصطلاح مشهور ها را دوست ندارم. خود خانم رحیمی هم گویا بارها ابراز کرده بود که مرا فهیمه رحیمی بشناسید و نه دانیل استیل ایران.

توضیحات بیشتر را در خبرگزاری مهر ببینید.

در خرابات مغان

در خرابات مغان نور خدا می بینم 

وین عجب بین که چه نوری ز کجا می بینم! 

رمان 

داریوش مهرجویی 

نشر قطره 

چاپ دوم 

1391 

2200 نسخه 

7500 تومان 

303 صفحه 

مطلعین می دانند که مهرجویی علاوه بر "هامون" پردازی و "دایره مینا" سازی و " درخت گلابی" خوانی، شعبده های دیگری دارد همچون ترجمه و تالیف! پیشترک ترجمه ی " جهان هولوگرافیک" ش طعم شیرین پر فروشی را با نشر هرمس تجربه کرده بود و هر از چند گاهی هم کتابهای دیگری چون" درس و آوازه خوان طاس". که درسش را اجرای تیاتری هم کرد.بگذریم! چندی ست وی دست به قلم شده و رمان می نویسد. فکر کنم اینی که در حال معرفی کردنش هستم، دومین رمانش باشد. شرح زندگی دانشجویی متدین و ایرانی در آمریکا و تحصیل و عشق و نفرت و عقل معاش و سیاست و جنگ و هزاران چیزی که با توجه به خیالاتِ مهرجویی، او درش می زید و باهاش دست و پنجه نرم می کند. با ماتیلدایی ایتالیایی تبار آشنا می شود و اولش با افلاطون شروع می شود و بعدش را هم، خود تو دانی!!! یازده سپتامبر یکی از کشاکش هایی ست که درین کتاب به چالش کشیده می شود و در زندگی محمود ملکی تلاطمی جانفرسا بوجود می آورد. 

در کل کتاب چیز جدیدی نداشت جز طریقه ی بیان و درصد اشتغال فلسفه در زندگی روزمره و شایدم چند تا نکته ریز و درشت که اگر خواندید بهش می رسید. 

"موریانه" ی بزرگ علوی و "چراغ ها را من خاموش می کنم" و "کافه نادری" قیصریه و همین کتاب و چند تای دیگر را بعد از "کلیدر" خواندم و لذت نبردم! نمی دانم این تاثیر کلیدر ست یا کارها آبکی شده!  

همین!

کافه نادری

کافه نادری 

دکتر رضا قیصریه 

چاپ نهم 

اسفندماه 1389 

1650 نسخه 

نشر ققنوس 

تهران 

3500 تومان 

" بحران باب روز بود : بحران خانواده، بحران عشق، بحران روابط مشترک، حتی اظهار عشق هم می توانست یک عمل ابلهانه ی بورژوایی باشد و باعث اختناق جنسی بشود. اما مهم تر از همه بحران ایدئولوژیکی بود، یا به قول آلبا، دنیا نباید دیگر آنطوری بگردد که تا به حالا گردیده است. و این موضوعی بود که آلبا پیرانی و فرزاد مفتون می توانستند ساعت ها در باره اش با تو حرف بزنند و سیگار پشت سیگار روشن کنند. 

" کافه نادری" روایتی دیگر است از داستان بلند نسلی که بنا داشت تقدیر را گردن ننهد، و ننهاد، بی آنکه از بختک شوم غربت و فرسایش گریزی یافته باشد. " 

جلد نوشتِ کتاب، داستان را چنین می نماید.داستان تقریبا روانِ نسلی که از ایران نومید شدند و برای تحصیل و زنده گی و زندگی خارج گزیدند.خارجی که نه مثل حالا که فقط در ایران نبودن خلاصه می شود، بیشتر فرانسه بود. فرانسه و پاریس و خیابان گردی و کافه نشینی و قهوه! چیزهایی که دیگر برای نسل من تبدیل به آرزو شده... 

داستان در سه فصلِ تقریبا بلند تصویر گردیده که نابسامان اسم دارد و شخص.نمی بایست ناراحت بود چون سر جمع با سه چهار نفر کار داریم که با زندگیشان، نویسنده انگار سعی داشته تاریخ معاصر را صدالبته محتاط، ورق بزند.تاریخی که گذشته اش همیشه خفقان بوده و حالایش هم حکما آزادیِ کامل!!! بگذریم. وجه تسمیه ی داستان هم کافه نادری گزیدنِ این سالهای بعد از انقلاب ست و یاد قدیم و پاریس و... 

خودم از فصل های ابتدایی و انتهاییش بدم نیامد اما با سرچی که در نت کردم دریافتم که چندان دوستان دلخوش بهش نیستند و حتی دوستی گلایه کرده بود که چرا شاهکاری مثل "آینه های دردار" مرحوم گلشیری پنج بار چاپ میشود و این کار نه بار! 

همانطور که شما بهتر میدانید نویسنده محترم بیشتر با عنوان مترجم شناخته شده است اما لابد با دو سه کاری که به عنوان داستان داشته خواسته تنوعی هم در دید دیگران بدهد. در قسمتی از کتاب داریم : 

   " پیرمرد به گارنیک گفت: حالا کجا برم؟ 

   گارنیک جواب داد: این جا که یتیم خونه نیست. تو هم که نمی شینی، تحصن میکنی. 

    پیرمرد گفت: لعنت به تو که منو می فرستی به اون سگدونیم. 

    مفتون از پشت میزش کنار پنجره ی رو به باغ، به گارنیک گفت:  

    تو پاریس اگه این موقع شب کافه رو ببندی زندان داره. 

    گارنیک جواب داد: این جا اگه نبندی داره." 

راستی توی این کتاب یاد شده که هنگام برگزاری جلسات سران در تهران(1943) چرچیل به کافه نادری می آید و حتی اشنو هم می کشد و فبها! اگر دوستی از صحت و سقمش باخبره، من را هم بی نصیب نگذاره. خودم که در کتاب "کنفرانس سران بزرگ " والنتین برژکف گشتم و چنین چیزی نیافتم. 

همین!

عقاید یک دلقک

عقاید یک دلقک

اثر، هاینریش بل

برگردان، شریف لنکرانی

دنیای پر غوغا و بی‌ثمر یک دلقک!

نامی که خود بر این کتاب نهاده‌ام.

بیش از چهل سال از حضور این کتاب در کشورمان می گذرد. همان چاپ اولش را گرفتم و خواندم. چندی پیش به رسم سوغاتی، جلد دیگری از این کتاب نصیبم شد، فهمیدم که از اولی خیلی وقت است بی‌خبرم. اولی را چه کسی و در چه تاریخی از آن خود کرده است؟  نمی دانم. نوش جانش. ولی سوغاتی خوبی بود. فهمیدم آن وقتی که خوانده ام برای فهمیدنش خیلی زود بوده است. شاید هم دیر. بهرحال دوباره خواندنش بیشتر چسبید.

هاینریش بل برنده‌ی جایزه‌ی نوبل ادبی است. اگر این کتاب تنها اثر او هم باشد که نیست، این جایزه در خور اوست.

عقاید یک دلقک، یک تک گویی است. از دلقکی بیست و هفت ساله. ولی به قول خودمان خیلی بزرگتر از سن و سالش. در واقع یک جور خاطرات است. خاطرات دلقکی منحصر به فرد. شاید بعد از خواندن این کتاب، هنگام دیدن یک دلقک، به یادش بیافتیم ولی این دلقک آن دلقک نیست. این دلقک را بعد از آشنایی بیشتر با او نزدیک‌تر به خودمان می‌یابیم. همه‌ی ما کماکان زندگی او را تجربه کرده ایم. ینی در واقع می‌خواهم نتیجه بگیرم که همه کمی تا قسمتی او هستیم. دلقک. باور نمی کنید؟

فرهنگ لغتی باز کنید و ببینید: "دلقک، تلخک ، ...... کسی که کارهای با مزه می‌کند، مسخره بازی در می‌آورد یا کارهایی می‌کند و حرف هایی می‌زند برای شاد کردن و خنداندن دیگران."

مگر ما کاری غیر از این داریم. آیا کارهایی می کنیم که دیگران غمگین شوند و گریه کنند؟

در زندگی فقط و فقط دل در گرو یک عشق نهاده و به بیان خودش با او آن کار را کرده است و بس. ولی بی ازدواج. از آنجا که دختر کاتولیک است و در این مذهب اجازه زندگی بی ازدواج به کسی نمی‌دهند، -هم‌چون این‌جا-، این است که دختر از او جدا شده و با یک کاتولیک‌تر از پاپ می‌رود و او را تنها می‌گذارد و اکنون در پایان هر روز کس دیگری شاهد مسواک زدن اوست.  من آخر کتاب را برایتان نگفته‌ام. نگران نباشید. این در همان صفحه‌ی اول کتاب آمده است. البته بدون مسواک زدن.

در شناخت آدم‌ها بسیار متبحر است. حتا بوی غذایی را که کسی قبل از تلفن کردن به او خورده است، به مشامش می‌رسد. این را نه از راه بویایی که از کلماتی که طرف به کار می‌برد می‌تواند حدس بزند.

رفتن دختر او را به‌هم می‌ریزد و به الکل پناه می‌برد. خواندن کتاب را به دائم الخمرها پیشنهاد می‌کنم. و نیز پیشنهاد می‌کنم در این‌جا به جای شلاق زدن الکل خورها در ملا عام این کتاب را از شخص مجرم؟ امتحان بگیرند. شلاق زدن چاره‌ی یک الکلی نیست. چرا که یکی از پیام‌های این کتاب این است:

دلقکی که به میخوارگی بیفتد، زودتر از یک شیروانی ساز مست سقوط می‌کند.

یکی دو برگ از کتاب را در صداهایی که می‌شنویم، بشنوید.

دولت آبادی! راستی، ماه درویش چی شد؟!

نام کتاب: کلیدر 

نویسنده: محمود دولت آبادی 

چاپ بیست و چهارم 1391 

چاپ سوم جیبی 1391 

نشر فرهنگ معاصر 

شمارگان 3000 دوره 

پرداختی و نه قیمت: 40000 تومان

معرفی کردن داستان کلیدر هم جسارت می خواهد و هم حماقت؛ جسارت از آن باب که نتوانی حق اثر را ادا کنی و حماقت از آن باب که تقریبا بیشتر کتاب خوانها اقلا یکبار از کنارش گذشته اند و آب در هاون کوفتن است!!کتابی که با قاطعیت می توان گفت، پانزده سال زمان برده. با تقریبا شصت بازیگر محوری که به جرات می توان چندتایشان را قهرمان داستان دانست،اما چون داستان به سمت گل محمد کشیده می شود و تمام آن لوکیشن های معرفی شده را به چالش می کشد و به حرکت وامیدارد، اغلب گل محمد را قهرمان داستان دانسته اند. اشخاص در رمان کلیدر، شناسنامه دارند و بی هویت و بی پیشینه در نظر گرفته نمی شوند و سر موقع، هرکدام خود را به خواننده می نمایاند که این از سر انگشتانِ صبوری برمی آید که کمتر در گودِ نویسندگی دیده می شوند و انگشت شمارند.طوری روایت می شود که هم دل به حالِ نادعلی بسوزد، هم مدیار و هم صوقی و هم ماه درویش و هم حتی عباسجان و شیدا و قدیر! همه شان هستند و در طول داستان زنده اند و ردپای هر شخص به خوبی در روال، مشهود است و انگاری که دولت آبادی میخواسته یک رمان پایاپای ارائه دهد و هیچ عجله هم از خود نشان نداده که دلیل محکم این ادعا، بازنویسی یکساله داستان است و صد البته، مجوز گیریِ یکساله آن!!! 

دنیای گسترده نمایش عروسکی

دنیای گسترده ی نمایش عروسکی

ترجمه و تلخیص: بهروز غریب پور

چاپ اول 1364

انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

بها: 400 ریال

نمایش عروسکی هنری پنهان و آشکار در روزگار ماست که امروزه ان را بیش تر مناسب کودکان می دانند. این هنر ریشه در جهان باستان دارد. دنیای باستان به ویژه  شرق باستان هم چون هند، چین، ژاپن پدید آورنده و گسترش دهنده ی نمایش عروسکی بوده اند. در جهان غرب هم یونان و روم باستان پیشروان نمایش عروسکی دانسته شده اند. از طریق نمایش عروسکی آداب مذهبی، آیین و مسائل زیستی به جامعه منتقل می شد هم چنین اعتراضات اجتماعی و سیاسی نیز در قالب نمایش عروسکی اتفاق می افتاد. قرون وسطا دوران سختی برای عروسک ها و گردانندگان نمایش عروسکی بود. عروسک های مشهوری از این رهگذر خلق می شوند. شیوه های مختلف نمایش عروسکی ابداع می شود و نمایش عروسکی راه کمال را در جهان خودش طی می کند. از عروسک های معرف هم می توان به این نمونه ها اشاره کرد:

پولچینلا ی ایتالیایی

پانچ انگلیسی

گینول و پولینشیل فرانسوی

پتروشکا روسی

کاسپر آلمانی 

قره گوز ترک (ترکیه)

در این کتاب به انواع نمایش عروسکی و ویژگی های آن ها می پردازد، علاوه بر آن تاریخچه ای هم از هر کدام ارائه می دهد.

میترا پرستی

پژوهشی نو در میتراپرستی

کیهان شناسی و نجات و رستگاری در دنیای باستان

دیوید اولانسی

ترجمه و تحقیق: مریم امینی

چاپ سوم

نشر چشمه

این کتاب که مبتنی بر تحقیق و پژوهش زیادی در مستندات کهن رومی و یونانی است، با بیان نکات جالب و خواندنی ضمن ارائه ی اطلاعاتی سودمند به معرفی زایشگاه و منشاء میتراپرستی می پردازد و در این بین به این موضوع نیز می پردازد که نسبت میتراپرستی با میترای ایرانی چیست.

خواندن این کتاب به ویژه برای کسانی که  به ریشه یابی ادیان کهن علاقه مندند، به گمان من بسیار ضروری است. آشنایی با نمادهای این آیین و رابطه ی تنگاتنگ آن با اخترشناسی از زیباترین و سودمندترین مباحثی است که می توانیم در این کتاب بخوانیم. همچنین چگونگی اعتقاد یافتن گذشتگان به فرمانروایی اجرام آسمانی و ستارگان بر سرنوشت بشر به خوبی معرفی شده است.

 این جا را هم بخوانید

حافظ شناسی

حافظ شناسی

به کوشش سعید نیاز کرمانی

چاپ سوم

تیراژ: 3300

تابستان 68

شرکت انتشاراتی پاژنگ

سلسله کتب حافظ شناسی که به کوشش سعید نیاز کرمانی تدوین شده است، دربردارنده ی مجموعه ی ارزشمندی از مقاله های مختلف با موضوعات بسیار متنوعی است که توانست تعطیلات نوروزی شلوغ من را به روزهای مفیدی تبدیل کند!

به گمانم هر علاقه مند به ادبیات و به ویژه هر علاقه مند به شناخت حافظ ناگزیر از خواندن این مجموعه است. در این بین مقاله هایی وجود داشتند که خیلی زود از سوی محقق دیگری نقد شده بودند. اعتراف می کنم یکایک مقالات را خط به خط نخوانده ام ولی تمام آن ها را با تأمل تورق کردم. از بررسی نسخه های مختلف دیوان حافظ گرفته تا بررسی یک واژه در اشعار او تا شرح برخی از غزل ها تا پردازش های تاریخی درباره اوضاع زمانه ی او و شخصیت حافظ همه و همه در این مجموعه قابل بررسی است. مقایسه های بسیار تأمل برانگیزی میان حافظ و شعرای دیگر همچون خواجو، سلمان ساوجی، سعدی و ... صورت گرفته است. چند مقاله بیش از موارد دیگر نظرم را جلب کرد که اگر عمری باقی بود در فقط یک بهار به آن ها خواهم پرداخت.